Modyfikowano: 2014-04-16

Jan F. Jacko

„Kto nie potrafi mówić prosto i jasno,

ten powinien milczeć i pracować nadal, aż będzie mógł tak uczynić.”

Karl Raimund Popper

To read this text in your language, use some translator, for example, for Firefox users: https://addons.mozilla.org/pl/firefox/addon/google-translator-for-firefox/, online translator: http://free-website-translation.com or open this page in a new window (to activate the plugin) and click the button below:

MIKRO-PORADNIK PISANIA PRAC I TWORZENIA PREZENTACJI

TEKSTY – PREZENTACJE I FILMY – METODOLOGIA

TEKSTY

TYPOWE BŁĘDY

których należy unikać

(od najmniej do najbardziej obniżających ocenę)

1. Błędy formalne (np. brak numeracji stron, brak informacji o trybie i kierunku studiów)

2. Błędy stylistyczne i ortograficzne

3. Pseudonaukowa terminologia (żargon, nowomowa)

4. Niedokładne lub niejednorodne odnośniki do literatury (przypisy lub bibliografia)

5. Brak określenia źródeł (ilustracji, cytatów), fikcyjne odniesienia lub błędne odnośniki (np. jeśli w sieci jest tekst opublikowany wcześniej z podanym źródłem, to podanie linku nie wystarcza, trzeba podać to źródło)

6. Treść niezgodna z tytułem

7. Brak związku pracy z wykładanym przedmiotem (np. brak analizy zagadnień swoiście etycznych w pracy dotyczącej etyki)

8. Temat inny niż uzgodniony/zadany

9. Mętny, nieścisły, niezrozumiały język

10. Plagiat (skutkuje niezaliczeniem przedmiotu i konsekwencjami dyscyplinarnymi). W razie wątpliwości warto przeczytać przed oddaniem pracy: http://akademia-internetu.pl/prawo-w-internecie/12-jak-cytowac-by-nie-plagiatowac/

OGÓLNE ZASADY PISANIA TEKSTÓW

· http://jacko.econ.uj.edu.pl/Start/MetodologiaPrac.htm#Struktura

· http://web.archive.org/web/20121211204156/

· http://www.inibi.umk.pl/~krys/tutorial.pdf

· http://www.google.com.pr/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=15&cad=rja&uact=8&ved=0CDIQFjAEOAo&url=http%3A%2F%2Fbg.szczecin.pl%2Fpliki%2Fporadnik_dla_studentow.pdf&ei=wHCCVMnvCePasAT2moGYCw&usg=AFQjCNFxRkCyJ66oB9Ivdv0w1gH4nd2DrQ&bvm=bv.80642063,d.cWc

11. Wymagania edycyjne: Format pliku: dokument programu Microsoft Word lub rtf. Czcionka: Times New Roman 11. Odstępy pomiędzy wierszami: 1.5. Akapity wyjustowane. Strony numerowane (z wyjątkiem pierwszej).

12. Ogólna struktura: strona tytułowa, wstęp, rozdziały i podrozdziały, zakończenie, bibliografia.

13. Pierwsza strona: Proszę podać imię i nazwisko, rok, kierunek, tryb studiów (stacjonarne, zaoczne) autora, datę, tytuł, rodzaj pracy (doktorat, praca magisterska, dyplomowa, zaliczeniowa itp.), aktualny adres majlowy. Należy określić funkcję pracy (np. konkurs, usprawiedliwienie nieobecności). Nie chodzi tu o estetykę, ale o informacje, więc można nie przesadzać z oprawą graficzną pierwszej strony. W nietypowych przypadkach warto krótko opisać o co chodzi. Prace bez tych kluczowych informacji mogą nie być brane pod uwagę. Wersję wydrukowaną należy odręcznie podpisać na stronie tytułowej.

14. Tytuł musi być zgodny z tematem i zawartością pracy

15. Temat. Należy trzymać się ustalonego tematu i tytułu. Najlepiej, jeśli wybór tematu wiązać się będzie z planowaną pracą dyplomową, magisterską, doktorską i posiadaną już kompetencją (np. lepiej jest pisać o znanym środowisku, miejscu pracy lub znanych sytuacjach niż o czymś, o czym nie ma się pojęcia).

16. Podtytuły: Proszę dzielić i porządkować materiał (rozdziały, punkty, paragrafy) według jasno określonego kryterium, o którym krótko napiszecie we wstępie. Według niego należy podzielić tekst na części.

ODNOŚNIKI DO LITERATURY: PRZYPISY I BIBLIOGRAFIA

JAK SZANOWAĆ PRAWA AUTORSKIE?

Jak szukać pozycji bibliograficznych bez wychodzenia z domu?:

· http://stanislawkrawczyk.blogspot.com/2015/02/jak-szukac-zrode-do-tekstow-naukowych.html

· zasoby cyfrowe UJ: https://extranet.uj.edu.pl/

Odnośniki w tekście i bibliografia powinny być znormalizowane – wszystkie w tym samym stylu. Trzeba wybrać jakiś styl i się go trzymać. Należy podać wszystkie ważne informacje o źródle: autor, tytuł, publikacja/witryna, strony, jeśli są znane. Na przykład adres strony www, to nie jest pełny opis bibliograficzny.
Preferowany jest styl APA, ale można wybrać też inny. Tutaj są instrukcje:

· English

· Ogólne zasady: http://www.etnologia.uw.edu.pl/zalaczniki/Przypisologia2007.pdf

- Zasady systemu APA, który polecam: http://ptbg.org.pl/download/wymogi.pdf

- http://liberilibri.pl/sites/default/files/Standardy%20APA-PL.pdf

Zachęcam do korzystania z oprogramowania do tworzenia odnośników i bibliografii, np. Zotero: https://www.zotero.org/download/ To łatwe, choć na początku wymaga trochę czasu.
Źródła niepisane: Nawet, jeśli nie przepisujesz dosłownie tekstu, ale gdy korzystasz z pomysłów, należy to zaznaczyć w przypisie, np. „jak twierdzi X,…” i przypis lub przynajmniej dać donośnik do źródła w tekście, na przykład, jeśli pomysł dostałeś od wykładowcy w trakcie wykładu lub konsultacji.
Cytaty

Można cytować pośrednio (ktoś podaje cytat, którego używasz), ale uwaga: Jak cytujesz za kimś, to podaj źródło, z którego pochodzi cytat a potem napisz „cyt. za:” i tu podaj źródło które cytuje (cytowanie bez takiej adnotacji jest błędem): http://sjp.pwn.pl/slowniki/cyt-za.html
Jeśli umieszczasz ilustrację, należy podać autora (jeśli jest podany lub znany) i źródło (podobnie jak w przypisie – patrz wyżej). Jeśli ilustracja pochodzi z Internetu – dodatkowo trzeba podać dokładny adres strony – tak jak w przypisie z Internetu – patrz wyżej.

Odnośniki w tekście i bibliografia na końcu: Literatura (bibliografia), to jest dokładny opis źródeł na końcu tekstu. W tekście są odnośniki do literatury. Literatura na końcu bez odnośników w tekście, to zła praktyka (dopuszczalna jedynie w podręcznikach).

· W opisie bibliograficznym musi być autor i tytuł data, miejsce publikacji, wydawnictwo, czasopismo, ew. strony, na których jest tekst (np. w czasopiśmie), jeśli są znane. Jeśli korzystacie z książek lub czasopism - rok wydania, wydawnictwo, miasto, nr czasopisma, strony itd.

· Jeśli korzystasz ze źródeł Internetu, koniecznie trzeba podać autora i tytuł publikacji, trzeba podać dokładny adres strony i datę wizyty na tej stronie. Należy podać dokładny adres strony (nie wystarczy nadstrona lub przeszukiwarka) i datę wizyty. Jak nie ma autora, to tekst jako anonim jest mało wartościowy z naukowego punktu widzenia. Jeśli znalazłeś coś w Internecie, co już zostało gdzie indziej wydrukowane – koniecznie podaj wpierw drukowane źródło publikacji, a potem dopiero dodaj opis strony WWW jw.

· Odnośniki w tekście powinny mieć informację o stronach, jeśli są podane.

Proszę unikać plagiatu

8. Plagiat polega m.in. na zamieszczenie całości lub fragmentu cudzego tekstu (zdania, akapitu itp.) bez cudzysłowu i bez donośnika (np. przypisu) lub korzystania z czyichś pomysłów bez wskazania uch źródła (np. jeśli wiadomość pochodzi z wykładu, należy o tym wspomnieć w odnośniku).

9. Proszę też unikać złej praktyki ghostwriting: Jeśli piszesz samodzielnie (i cytujesz wszystkie źródła), jesteś autorem pracy. Jeśli ktoś inny to robi z tobą – on jest współautorem. Przykładowo, jeśli korzystasz z cudzych pomysłów (np. streszczasz wykład), jesteś współautorem pracy. Wtedy pierwszym autorem jest pomysłodawca (np. wykładowca) i trzeba go wskazać na stronie tytułowej.

10. Zamieszczenie bibliografii w tekście nie sprawia, że nie jest on plagiatem.

11. Cytować wolno i należy, bo cytaty podnoszą wartość pracy: Prawo cytatu: http://forumprawne.org/prawo-autorskie/31544-prawo-cytatu.html

12. Cudzysłów to drobny znaczek, którego nie należy się obawiać. Proszę unikać przenoszenia tekstów ze źródeł bez wzięcia ich w cudzysłów i podania źródła.

13. Jeśli przytaczasz czyjeś słowa, należy wziąć je w cudzysłów i w przypisie lub nawiasie dokładnie określić źródło (ze stroną).

14. Plagiatem może być niedosłownie korzystanie z czyichś rozwiązań bez wskazania na ich autora. Dlatego jeśli korzystacie z czyichś pomysłów, proszę o tym wspomnieć, wskazując źródło (gdzie lub kiedy o tym pisał lub mówił). Nawet, jeśli nie cytujecie dosłownie tekstu, ale korzystacie z niego, to należy zrobić odnośnik do źródła (np. do wykładu podając jego autora, tytuł, datę).

15. Przeniesienie tekstu z Internetu lub książki bez cudzysłowu i przypisu skutkuje oceną niedostateczną (niezależnie od innych walorów pracy) oraz poniższymi konsekwencjami dyscyplinarnymi.

16. Zgodnie z art. 115 ust.1 ustawy o prawie autorskim: "Kto przywłaszcza sobie autorstwo albo wprowadza w błąd co do autorstwa całości lub części cudzego utworu albo artystycznego wykonania, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 3" Do łagodniejszych konsekwencji plagiatu należy skreślenie z listy studentów.

17. Zła praktyka: przestawianie wyrazów. Lepiej zacytować, bo cytaty podnoszą wartość pracy, a programy antyplagiatowe umieją już rozpoznawać zbieżności mimo zmiany szyku.

18. Proszę unikać fikcyjnych lub nieprecyzyjnych odnośników lub przypisów. Każdy fikcyjny przypis lub cytat obniża wartość pracy o jedną ocenę.

STRUKTURA TEKSTU

http://www.pracamagisterska.net/rozdzial-metodologiczny/

Wstęp

19. We wstępie należy określić przedmiot, cel, i metodę pracy oraz uzasadnić, dlaczego temat jest wart opracowania.

20. Wstęp powinien też określić aspekt, czyli ten obszar w przedmiocie badań, którego praca dotyczy. Na przykład, badamy reakcje klientów pod względem (w aspekcie) ich decyzji dotyczących określonego dylematu.

21. Na końcu wstępu można określić strukturę pracy

Treść

22. Pojęcia kluczowe należy wprowadzić krótkimi i precyzyjnymi definicjami nominalnymi we wstępie lub rozdziałach.

23. Mile widziane wprowadzenie o stanie badań teoretycznych i empirycznych w temacie – jakie są najważniejsze rozwiązania i badania, kto i co o tym pisał, na czym polegały badania, jakie wyciągnięto wnioski. Czasem wystarczy tylko wspomnieć autorów, teorie i badania, czasem trzeba też streścić poglądy, modele, opisać badania i ich wyniki. Ważne, żeby odwoływać się do prac i autorów najwyżej cenionych w danej dziedzinie wiedzy, więc na przykład jeśli danym problem zajmował się i Platon, należy przede wszystkim wspomnieć Platona, a potem innych autorów.

24. Proszę w każdym przypadku rozważyć różne aspekty zagadnienia – definicje przedmiotu analiz lub badań, stanowiska, stan prawny, kontekst kulturowy i społeczny zagadnienia – o ile wiążą się z tematem pracy.

25. Określ źródła wiedzy. Źródło informacji jest nie mniej ważne od samej informacji (informacja o źródle informacji, to ważna informacja). Twierdzisz za kimś? – wskaż, kto tak twierdzi, gdzie (publikacja, wykład, program TV – kiedy, jaki iin. itp.) i podaj uzasadnienie przez niego podane. Referujesz stan badań – opisz badania (próba, metoda), wskaż źródło i kto te badania wykonał, kiedy, jak, co uzyskał. Referujesz koncepcje i teorie? – wskaż pomysłodawcę, autora/ów, do realizacji jakich zadań koncepcja lub teoria została utworzona.

26. Uzasadniaj. Proszę w miarę możliwości unikać głoszenia twierdzeń bez odpowiedniego ich uzasadnienia (z wyjątkiem tego, co należy do wiedzy powszechnej), więc tego, że trójkąt ma trzy kąty nie musisz uzasadniać, ale wymaga uzasadnienia na przykład postulat jakiejś zmiany w sposobie zarządzania organizacją. Ilekroć twierdzisz coś, co może budzić wątpliwości – podaj uzasadnienie. To może być jest trudne, ale na tym między innymi polega praca naukowa. Jeśli nie znasz uzasadnienia, to też jakaś informacja. Wtedy twierdzisz coś, ale nie znasz uzasadnienia – np. stawiasz hipotezę wyjaśniającą, proponujesz wyjaśnienie. Masz prawo do snucia przypuszczeń, ale należy je sygnalizować. Na przykład „Można wyjaśnić koła w zbożu lądowaniem statku kosmicznego obcej cywilizacji, ale jest to jedno z wchodzących w grę wyjaśnień, które nie zostały potwierdzone empirycznie” Gdy coś twierdzisz, rozważ też twierdzenie przeciwne, wskaż, kto uważa inaczej i podaj źródła.

- Uzasadnienie to na przykład:

a. wskazanie badań empirycznych (trzeba je opisać i podać źródło, gdzie są opisane), trzeba też wskazać ograniczenie uogólnień płynących z badań, bo te zwykle są prawdopodobne (w jakim stopniu?), odnoszą się do przebadanej populacji (jakiej?), mają wyjątki (jakie?) itp.

b. analiza logiczna (np. twierdzę, że to jest błąd logiczny i pokazuję, że tak jest)

c. odwołanie się do oczywistości, do doświadczenia bezpośredniego (metoda fenomenologiczna); tą metodą należy się posługiwać bardzo ostrożnie i starannie, bo nie wszystko, co wydaje się Ci oczywiste, jest oczywiste dla innych

d. powołanie się na opinię wiarygodnego autorytetu (to najmniej cenione, choć dopuszczalne w nauce uzasadnienie; trzeba podać racje za wiarygodnością autorytetu w danej sprawie)

e. hipotezy można uzasadniać przez pokazanie, że dobrze wyjaśniają, nie wchodzą z sprzeczność z twierdzeniami uznanymi za uzasadnione i nie ma innej hipotezy spełniającej powyższe warunki (trzeba rozważyć hipotezy koherencyjne)

9. Należy wyjść poza literaturę podręcznikową. Sięgaj do źródeł.

10. W pracach dotyczących kejsów: Opisz jak najdokładniej, gdzie znalazłe/aś przykład (np. jeśli to książka, do podaj dokładny opis bibliograficzny, z podaniem strony; jeśli to TV, radio, Internet, to dokładna informacja, kto mówił, kiedy, w jakim programie; jeśli w sieci, to jak wyżej, plus WWW i data odwiedzin).

Zakończenie

W zakończeniu trzeba przypomnieć, jaki cel miała praca, powiedzieć, jak cel został osiągnięty, czego nie udało się zrobić i wskazać perspektywy badawcze otwarte pracą (jakie problemy się ujawniły w pracy). Pracę należy krótko streścić.

PREZENTACJE LUB FILMY

- Prace powstają w grupach, więc należy się wpierw podzielić na grupy w Pegazie.

- Oddajemy pracę w formie do wyboru:

· Edytowalnego pliku PowerPoint. W tytule pliku proszę umieścić nazwę pracy i nazwiska autorów. W PowerPoint mogą być linki do filmów (mile widziane) albo

· Autorskiego filmu

- Wybrane prace są prezentowane podczas zajęć

- Pliki wgrywamy do MT do folderu „Prezentacje” wpisawszy się wpierw na „listę prezentacji”). Jeśli plik jest za duży, to na liście prezentacji wystarczy podać link do pobrania

POWERPOINT

- Pod slajdami w ramce komentarzy powinien być tekst dokładnie opisujący, co jest na slajdzie (to jest jakby praca pisemna - tam obowiązują zasady robienia odnośników - http://jacko.econ.uj.edu.pl/Start/ZasadyPisaniaPrac.htm).

- Jeśli korzystacie ze źródeł - należy to zaznaczyć (ważne!). Błąd jest, gdy piszecie o tym, o czym już pisano. W tym przypadku – tak jak w tekście - należy na w slajdzie zaznaczyć źródło informacji a listę wszystkich źródeł dodać na końcu

- Ilustracje powinny mieć opis źródła (jak czegoś nie ma, to można pominąć): Autor (data) tytuł, tytuł strony www, tytuł witryny www, adres www i data dostępu. W przypadku dzieł sztuki trzeba podać autora i nazwę dzieła w opisie, a potem powyższy opis. Można dodać zdjęcia, ilustracje lub obrazy (należy określić ich źródło, autora). Odnośniki są w prezentacji. Nie wystarczy dodać je na końcu. Każda ilustracja powinna być opisana.

- Strona tytułowa: Tytuł, autorzy/rki. Jeśli streszczasz czyjś wykład albo książkę, to współautorem jest wykładowca lub autor pracy i należy to zaznaczyć w tytule (autor, tytuł, data, miejsce wykładu).

FILMY

- Film może być kolażem innych filmów. Wtedy w tytule fragmentu i w przypisach końcowych powinny być dane o wykorzystanych materiałach (autor, tytuł, data utworzenia materiału).

- Jeśli film jest autorski – to też należy zaznaczyć na filmie.

- Proszę w filmie o zgodę na używanie filmu w trakcie zajęć: „Autor/ka/zy wyraża/ją zgodę na wykorzystanie filmu w celach dydaktycznych”

- Film może być opatrzony jego analizą